اغلب لاستيكهاي چاپ افست از چهار لايه كتان بافته شدهاند كه با چسب لاستيكي مخصوص به يكديگر چسبيده شده و سپس سطح آنها با تركيبي از لاستيك، روكش شده است. ضخامت اين روكش لاستيكي 3/0 تا 5/0 ميليمتر است و ضخامت كلي لاستيك در حدود 5/1 ميليمتر است. ضخامت لاستيك بايد در سراسر سطح آن يكنواخت باشد. تغييرات ضخامت لاستيك نبايد از 01/0 ميليمتر بيشتر باشد. در غير اين صورت كيفيت كار كاهش پيدا ميكند.
لاستیک چاپ افست از چه اجزایی تشکیل شده است؟
لاستيكهايي به صورت دو لايه، سه لايه و پنج لايه براي موارد خاص وجود دارد. اغلب در ماشينهاي افست ورقي لاستيك چهار لايه به صورت استاندارد عرضه ميشود و با اضافه كردن كاغذ زير لاستيك ارتفاع آن را به اندازه دلخواه در رابطه با آسوره سيلندر تنظيم ميكنند. اين ارتفاع توسط سازنده ماشين و بر حسب مشخصات و طول مورد نياز چاپ محاسبه ميشود. به منظور رويهم خوردن رنگها در چاپ چند رنگ به علت كش آمدن كاغذ در حين چاپ چند رنگ، تغييرات جزيي در زيرسازي لاستيك لازم است، اما اگر اضافه زيرسازي لاستيك با بيش از حدود 1/0 ميليمتر باشد، نتيجه آن لرزش تصوير و درشت شدن ترامها خواهد بود. در بعضي از ماشينهاي افست اروپايي از دو لايه لاستيك استفاده شده است. اين حالت ميتواند تأثير بهتري را در چاپ داشته باشد و قدرت چاپدهي را افزايش دهد.
اهمیت بستن صحیح لاستیک چاپ افست
لاستيكهاي بادي در ساختمان خود محفظههاي هوا دارند. به اين ترتيب لاستيك، در موقع تماس با زينك قابليت فشرده شدن و برگشت به شكل اوليه را دارد و بر عكس لاستيكهاي معمولي كه در موقع تماس با زينك برآمده شده و شكم ميدهند، از كارآيي خوبي برخوردار است. لاستيك معمولي قابليت جابجايي دارد ولي كاملاً به شكل اوليه خود برنميگردد. ساختمان لاستيك بادي به شكلي است كه آن را در مقابل فشار و تخريب مقاوم ميكند، با وجود اينكه لاستيكهاي بادي عملكرد بهتري نسبت به لاستيكهاي معمولي دارند، فشار اضافي و زيربندي زياد آن باعث درشت شدن ترامها ميشود. لاستيك به دور سيلندر بسته شده و تحت فشار مشخص قرار داده ميشود تا از سرخوردن آن از روي سيلندر كه در نتيجه فشار چاپ رخ ميدهد، جلوگيري شود. از آنجاييكه بستن لاستيك با دست انجام ميشود، ميزان كردن كشش آن با دقت ممكن نيست. كشش لاستيك بهدور سيلندر، بين 30 تا 50 پوند در هر فوت متغير است و اين ميزان به نوع لاستيك و ماشين چاپ بستگي دارد.
استفاده از آچار ترك ( دسته بكس مدرج به منظور تنظيم دقيق فشار ) براي سفت كردن و كشش يكنواخت لاستيك بسيار مهم است. بهخصوص در ماشينهاي چاپ چند رنگ كه تمام لاستيكها بايد بهطور يكنواخت و با فشار مساوي بسته شوند. در بعضي از ماشينها نياز به استفاده از آچار ترك مخصوص وجود دارد. در موقع نصب لاستيك نو، فشار آن بهدور سيلندر و تأثير كشيده شدن آن بهوسيله فشار چاپ، ممكن است باعث كشيدگي و شل شدن لاستيك شود، كه در اين صورت، در حين چاپ بايستي چند بار لاستيك را سفت كرد.
فشار ناشي از چاپ در چند هزار گردش اول، باعث كاهش ضخامت لاستيك نو ميشود. اگر ضخامت لاستيك را با يك ميكرومتر دقيق اندازهگيري كرده و مقدار زير لاستيكي نيز بهصورتي به آن اضافه شود كه به اندازه 1/0 ميليمتر، فشار چاپ را زياد كند، ممكن است پس از چند صد برگ چاپ، متوجه كمبود فشار چاپ شويد. كنترل ارتفاع لاستيك به وسیله ميكرومتر مخصوص، ممكن است نشانگر اين مطلب باشد كه ضخامت لاستيك 05/0 ميليمتر كاهش داشته و نياز به زير لاستيكي اضافي براي دستيابي به چاپ بهتر وجود دارد.
در ابتدا روكش لاستيك از لاستيك طبيعي ساخته ميشد، اما حالا اين روكش از لاستيك مصنوعي است كه چربي كمتري را جذب ميكند و بنابراين مقاومت بيشتري را در مقابل برآمدگي و باد كردن و چسبندگي و شيشهاي شدن نشان ميدهد. چسبندگي سطح لاستيك هميشه به عنوان يك مشكل مطرح بوده است. كاهش قدرت جداسازي كاغذ از لاستيك را اغلب به عنوان يك مشكل شيميايي و يا به علت ويژگي سطح لاستيك بررسي ميكنند.
شیشه شدن لاستیک چاپ افست
شيشهاي شدن سطح لاستيك بهطور معمول به علت خشك شدن مركب، صمغ، جذب چربي و ديگر مواد خشك كننده، در حين كار بهوجود ميآيد. اين حالت اغلب باعث اكسيد شدن سطح لاستيك و تخت شدن روكش لاستيكي، و كاهش قدرت ارتجاعي آن و در نتيجه كاهش قدرت دريافت مركب توسط لاستيك ميشود. مواد شيميايي قوي نيز ميتوانند لايه` پلاستيكي سطح لاستيك را از بين برده و آنرا سفت و سخت كنند. قدرت انتقال مركب در يك لاستيك خشك و شيشهاي شده، بسيار ضعيف است. ساييدن لاستيك با يك قطعه اسكاچ و پاك كردن آن با محلولهاي مناسب ميتواند كيفيت چاپ را تأمين كند. بههر حال سطح لاستيك بايد نرم، لطيف و پرزدار باشد. شستوشوي دقيق لاستيك ميتواند از ايجاد بسياري از مشكلات جلوگيري كند. اگر مواد پاككننده‡ لاستيك خيلي قوي باشند، باعث باد كردن لاستيك ميشوند و اگر مواد شيميايي مصرفي ضعيف باشند، توان پاك كردن مركب و تميز كردن كامل لاستيك را نخواهند داشت. فروشندگان مواد شيميايي چاپ، مواد پاك كننده مخصوصي را عرضه ميكنند كه ضمن پاك كردن مؤثر مركب از روي لاستيك و نورد، از باد كردن آن نيز جلوگيري ميكند.