هفته کتاب نیازمند بیشتر شناخته شدن است
دبیر سی‌ودومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران در نشست خبری، گفت: امیدوارم سطح شناخت مردم از هفته کتاب نیز مانند نمایشگاه بین المللی کتاب تهران شود. رمضانی همچنین برنامه‌های سازمان‌ها و نهادهای مختلف در این دوره از هفته کتاب را برای اصحاب رسانه معرفی کرد.
علی رمضانی در این نشست ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهدای مقاومت و امنیت که با جانفشانی و از خودگذشتگی بسترساز برگزاری چنین برنامه‌ای در فضای امن و آرام ایران عزیز اسلامی هستند، از همراهی اصحاب رسانه در انتشار اخبار مربوط به هفته کتاب تشکر و قدردانی کرد و گفت: ما دو رویداد کتابی در طول سال داریم که توجه عمومی را به خود جلب می‌کنند؛ یکی برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در اردیبهشت ماه است و دیگری هفته کتاب در آبان‌ماه. البته این دو رویداد تفاوت‌هایی با همدیگر دارند، رویداد اول عمدتا به صورت متمرکز در تهران و در سال‌های اخیر البته با راه‌اندازی بخش مجازی با دسترسی مردم عزیزمان در سراسر کشور برگزار می‌شود و رویداد دوم یعنی هفته کتاب به صورت منتشر و پراکنده سراسر کشور را زیر چتر خود می‌گیرد. با این رویداد منسجم سراسر کشور شاهد برنامه‌هایی خواهد بود که بخشی از آن امروز در حضور شما اهالی فرهنگ و اصحاب رسانه معرفی می‌شود.
رویکرد برنامه‌های سی‌ودومین دوره هفته کتاب ترویجی است
وی افزود: همانطور که می‌دانید سی‌ودومین دوره هفته کتاب از ۲۳ تا ۳۰ آبان‌ماه با شعار «خواندن برای همدلی» برگزار می‌شود که توسط شورای سیاستگذاری هفته کتاب و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز تایید و تعیین شده است. امسال برنامه‌های عمدتا ترویجی را در هفته کتاب پیش‌رو شاهد هستیم. البته مسئله فراهم کردن دسترسی مردم به حوزه کتاب هم مورد توجه دستگاه‌های فعال در این حوزه، تشکل‌های مربوطه و فعالان مردمی کتاب و کتابخوانی بوده است، اما اگر بخواهم بگویم رویکرد غالب هفته کتاب چه رویکردی است باید بگویم رویکرد برنامه‌های ترویجی و معارفه بیشتر کتاب به عموم مردم است. این هفته در طول سال‌هایی که برگزار شده است به مناسبت بزرگداشت یاد و خاطره مفسر گرانقدر علامه طباطبایی بوده است.
رمضانی ادامه داد: در مجموعه هفته کتاب آنچه که باعث توجه بیشتر مردم به کتاب می‌شود تلاش عمومی، پراکنده و سراسری رسانه‌ها در کل کشور برای پرداختن به برنامه‌های این حوزه است. لذا در همین‌جا از شما نمایندگان رسانه‌های مختلف در استان و دفاتر استانی و مجموعه‌های دیگر که نسبت به مطالبه‌گری از دستگاه‌های مختلفی که برنامه‌های متعددی در هفته کتاب دارند و همچنین در پوشش برنامه‌های این حوزه تلاش می‌کنید تا اثرگذاری بیشتری برای ترویج فرهنگ مطالعه در کشور داشته باشید، تشکر و قدردانی می‌کنم.
هفته کتاب، تحویل سال کتاب ایران است
وی در بخش دیگری از سخنان خود هفته کتاب را به تحویل سال کتاب تشبیه کرد و درباره اتفاقات و اقداماتی که از هفته کتاب سی‌ویکم تا سی‌ودوم رخ داده، گفت: ما برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را در اردیبهشت‌ماه داشتیم که مطابق با آمارها شاهد استقبال بی‌نظیر مردم بود و شکوه خاص یک برنامه فرهنگی را در چشم همه ایرانیان به رخ کشید. گزارش‌های تحلیلی بخش مجازی نمایشگاه کتاب امسال در هفته کتاب به سمع و نظر همگان خواهد رسید.
رمضانی گفت: نهاد تکتا یا تصویر کتاب ایران با ارائه این گزارش تحلیلی به چهارمین شماره خود می‌رسد. تکتا در شماره اول خود که سال گذشته منتشر شد به بخش مجازی نمایشگاه کتاب تهران پرداخت و در شماره دوم خود حوزه تولید کتاب کودک و نوجوان در ایران را بررسی کرد. تکتا در شماره سوم به گزارش یک‌ساله سامانه بازار کتاب پرداخت و در شماره چهارم گزارش مصرف در بخش مجازی نمایشگاه کتاب سی و پنجم را ارائه خواهد کرد. امسال برای اولین‌بار رویداد جایزه ملی و بین‌المللی کتاب کودک و نوجوان را داشتیم که به عنوان جایزه کتاب سال حوزه کودک و نوجوان برگزار شد و امیدواریم این جایزه ادامه پیدا کند تا ضرورت توجه به حوزه کودک و نوجوان در فضای الگوسازی و معرفی قله‌ها را داشته باشیم. دومین شماره از تکتا هم با موضوع تولید کتاب کودک و نوجوان در ۳۱سال گذشته منتشر شد که امیدوار هستیم در رسانه‌ها به آن پرداخته شود.
دبیر سی‌ودومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران همچنین در این نشست به طرح اعتبار یارانه خرید کتاب اشاره کرد و ادامه داد: اعتبار یارانه خرید از بازار کتاب در هفته کتاب مجددا برای افراد تخصیص پیدا می‌کند. گفتنی است این یارانه بعد از سی‌وپنجمین نمایشگاه کتاب تهران افزایش پیدا کرد و به این ترتیب برای هر کد ملی به ازای هر خرید یک میلیون تومانی، ۲۵۰ هزار تومان یارانه تخصیص داده می‌شود. تاکنون نیز ۱۲۰ هزار نفر از مردم در سراسر کشور یک یا چند نوبت از بازار کتاب خرید کرده‌اند.
برنامه‌هایی برای هفته کتاب سی‌ودوم در چهار سطح
وی به تشریح برنامه‌های سی‌ودومین دوره هفته کتاب در چهار سطح پرداخت و عنوان کرد: برنامه‌های سی‌ودومین دوره هفته کتاب به چهار سطح ملی، استانی، سازمان‌ها و نهادها و ستاد هفته کتاب تقسیم شده است.
رمضانی شاخص‌ترین برنامه‌های ملی در هفته کتاب سی‌ودوم را به این شرح بیان کرد: در روز بیست و سوم آبان‌ماه به رسم هر سال مراسم تجدید بیعت با آرمان‌های امام (ره) و شهدا در حرم مطهر بنیانگذار انقلاب اسلامی را خواهیم داشت. برنامه ضیافت اهالی قلم و نشر نیز با حضور سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار خواهد شد. در تلاش هستیم با حضور روسای قوا هم برنامه‌هایی را با مجموعه نویسندگان، ناشران و تشکل‌های نشر ترتیب دهیم تا آنها نیز در هفته کتاب به بیان دغدغه‌ها و نکات مد نظر خودشان بپردازند.
دبیر سی‌ودومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: یکی دیگر از برنامه‌ها اولین رویداد ملی قهرمان در روز سی‌ام آبان‌ماه است که توسط موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی برگزار می‌شود.
شاخص‌ترین برنامه‌های استانی
مدیرعامل خانه کتاب ادامه داد: هر استان به تناسب ظرفیت و امکانات، برنامه‌های خود را به ستاد هفته کتاب اعلام کرده است. قریب ۶۰۰ برنامه از استان‌های کشور رسیده است که در گونه‌های مختلفی قابل دسته بندی است. در همه استان‌ها تجلیل از خادمان فرهنگ و نشر و کتابداران برنامه‌ریزی شده است. همچنین برگزاری نمایشگاه‌های متعدد کتاب را در ادارات، سازمان‌ها و مجامع عمومی را خواهیم داشت. نشست‌های تخصصی کتابخوانی، قصه خوانی و قصه گویی، برگزاری پویش‌ها و مسابقات متعدد کتابخوانی، تهیه و انتشار پادکست‌ها با موضوع کتاب و کتابخوانی در استان‌ها نیز در دستور کار است.
رمضانی همچنین چند برنامه شاخص در استان‌های سراسر کشور را نیز به این شرح معرفی کرد: استان یزد اختتامیه جشنواره مرحوم مهدی آذر یزدی را برگزار می‌کند. استان همدان سومین دوره جایزه قلم و هگمتانه را برگزار خواهد کرد که انتخاب کتاب سال استان همدان است. استان سمنان اولین خیابان کتاب‌خوان ایران را راه اندازی کرده است. در استان زنجان در شهر سلطانیه جشنواره مشق کتاب برگزار می‌شود. استان ایلام تجلیل از نویسندگان کتاب اولی و نو قلمان را خواهد داشت. شاید این برنامه در استان تهران چندان مهم نباشد، اما در استانی مانند ایلام موضوع مهمی است. در استان خوزستان نیز دومین جشنواره کتاب مدرسه ما برگزار می‌شود.
وی افزود: دو استان رویکرد خود را به ستاد هفته کتاب اعلام کرده‌اند؛ در استان چهار محال بختیاری مسئله فلسطین و مقاومت در دستور کار است و استان خوزستان نیز محوریت برنامه‌های خود را بر مسائل و موضوعات کودکان و نوجوانان گذاشته است. پنج استان از جمله تهران، آذربایجان غربی،کرمان، گیلان و زنجان برنامه‌های خود را به تفکیک شهرستان اعلام کرده‌اند. در ضمن استان خراسان رضوی هر رویداد را به صورت نمادین نامگذاری کرده است که قدرت الهام بخشی دارد.
شاخص‌ترین برنامه‌های سازمان‌ها و نهادها در هفته کتاب سی‌ودوم
دبیر سی‌ودومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران در بخش دیگری از سخنان خود شاخص‌ترین برنامه‌های سازمان‌ها و نهادهای مختلف کشور در هفته کتاب را به این شرح اعلام کرد: مجموعه انجمن‌ها و تشکل‌های حوزه کتاب، دانشگاه‌ها، مراکز علمی، وزارتخانه‌ها، کتابخانه‌ها و نهادهای فرهنگی، پژوهشی و شهرداری‌ها و رسانه‌ها برنامه‌های خود را برای هفته کتاب اعلام کرده‌اند. مجموعا ۸۱ دستگاه، تشکل و نهاد مرتبط با کتاب و کتابخوانی اعم از نهادهای دولتی و مجموعه‌های مردمی برنامه‌های شاخصی در این حوزه برگزار می‌کنند.
رمضانی ادامه داد: از آنجایی که دغدغه اثرگذاری و اثر سنجی و عمومی شدن برنامه‌های هفته کتاب برای مردم فرهیخته کشورمان خیلی مهم است، برای مجموعه‌های مختلف جلسات مجزای هماهنگی با ستاد هفته کتاب برگزار شد. تلاش شد برای هم افزایی بیشتر، بین دستگاه‌ها ارتباط برقرار و به آنها سنجه‌هایی برای ارزیابی برنامه‌های عمومی اعلام شود. از این مجموع ۳۷ درصد برنامه‌های سازمان‌ها و نهادها برای عموم مردم است. ۲۷ درصد یعنی ۶۰ عنوان برنامه برای اهالی نشر، ۴۱ برنامه یعنی ۱۹ درصد برای کودکان و نوجوانان، ۱۷ برنامه یعنی ۸ درصد برای گروه‌های خاص مانند نابینایان، ناشنوایان و گروه‌هایی با نیازهای خاص، ۱۲ برنامه یعنی ۵درصد مربوط به دانشجویان، هفت برنامه یعنی ۳درصد از برنامه‌های اعلام شده برای همکاران دستگاه‌ها و سازمان‌ها و دو برنامه بزرگ مربوط به کتابداران و یک برنامه هم برای کتابخانه‌های دانشگاه‌ها برنامه ریزی شده است.
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران درباره میزان اثرگذاری برنامه‌ها بیان کرد: نشست‌ها، پویش‌ها، مسابقات، بزرگداشت اهالی قلم، رونمایی آثار جدیدالانتشار، برگزاری نمایشگاه‌های متعدد کتاب، برنامه‌های تلفیقی که چند موضوع را در خود جای دادند، کارگاه‌های آموزشی، اختتامیه و افتتاحیه جشنواره‌های مختلف، دیدار و بازدید و ملاقات از اهالی قلم، اهدای کتاب، افتتاحیه کتابخانه‌های تازه تاسیس و سایر دسته‌ها و برنامه‌های قوی و تاثیر گذار دیگر در هفته کتاب محقق می‌شوند که در ستاد برگزاری مجموعا قریب ۱۵درصد این برنامه‌ها با اثرگذاری سطح بالا و ملی ارزیابی شده‌اند و در درجه بعدی ۴۵ درصد اثرگذاری سطح متوسط و استانی دارند و همینطور در سطح بعدی الباقی برنامه‌ها یعنی ۴۰ درصد باقیمانده برنامه‌هایی هستند که درون سازمانی‌اند و یا سطح تاثیر آنها عمومی نیست.
پایتخت و مراکز استان‌ها کتاب‌باران می‌شوند
رمضانی در بخش دیگری از این نشست به برنامه‌های چند دستگاه دیگر نیز اشاره کرد و گفت: در سازمان زیباسازی شهر تهران برای چهارمین سال متوالی طرح «کتاب باران» را در دستور کار داریم که اکران کتاب‌ها و تصاویر نویسندگان و شعراست که از این تعداد ۱۲۰ عنوان در شهر تهران و مراکز استانهایی که اظهار تمایل کرده‌اند، اکران خواهند شد. طرح کتاب باران با همکاری نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور انجام می‌شود.
وی همچنین به برخی از برنامه‌های انجمن فرهنگی و هنری زنان ناشر نیز اشاره کرد و ادامه داد: انجمن فرهنگی و هنری زنان ناشر یک نشست تخصصی با عنوان تاثیر مطالعه در رشد و توسعه فردی را برگزار خواهند کرد. نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور اختتامیه ششمین دوره جشنواره بین‌المللی کارتون کتاب را خواهد داشت. همچنین رویداد تجلیل از مددجویان نویسنده نیز در دستور کار قرار دارد، اجرای محفل گعده امین با محتوای باز پخش مستند بازدید مقام معظم رهبری از نمایشگاه‌های کتاب و بحث و گفتگو پیرامون آن در کتابخانه‌های مرکزی استان‌ها نیز برگزار می‌شود. همزمان با برگزاری هفته کتاب کتابخانه‌های عمومی جدیدی در کشور افتتاح و عضویت رایگان شامل حال کتاب دوستان خواهد شد. موسسه فرهنگی اکو نیز نشست بین‌المللی «کتاب؛ سفیر بی مرز» را همراه با آیین رونمایی هفت کتاب از اهل قلم منطقه اکو برگزار خواهد کرد.
رمضانی گفت: انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی نمایشگاه تخصصی کتاب دانشگاهی را به صورت مجازی و حضوری بر پا خواهد کرد. پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات نقد و بررسی سند ملی خواندن و ترویج مطالعه مفید را خواهد داشت و همزمان با هفته کتاب نشست وضعیت پادکست‌های کتاب و نشست بررسی وضعیت کتاب‌های حوزه موسیقی را برگزار خواهد کرد. ما در این سال‌ها از وزارت آموزش و پرورش بسیار درخواست کردیم که برنامه‌های خود را خلاقانه‌تر و منسجم‌تر در هفته کتاب اجرا کنند. امسال برخی برنامه‌های مهم آنان شامل اختتامیه هفتمین دوره جشنواره کتاب نوش و بازدید دانش‌آموزان از کتابخانه‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سراسر، اجرای برنامه صبحگاهی در مدارس در هفته کتاب، معرفی و تقدیر از دانش آموزان نویسنده و شاعر و… خواهد بود.
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران دیگر برنامه‌های سازمان‌ها و نهادها را نیز به این شرح بیان کرد: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موضوع مطالعه و فرهنگ کار را در دستور کار خود قرار داده است. بنیاد شهید و امور ایثارگران در استقبال از هفته کتاب دوره سی‌ودوم یک فروشگاه جدید را در خیابان انقلاب اسلامی افتتاح کرد و همزمان با هفته کتاب از ۱۰ عنوان کتاب تازه‌های نشر شاهد رونمایی می‌کند. بنیاد فرهنگ سالمندی نشست مطالعه سالمند و چالش‌های پیش‌رو را برگزار می‌کند. خانه مداحان اهل بیت علیهم السلام نیز برنامه برگزاری دومین جایزه کتاب مداحان مولف را در هفته کتاب در دستور کار قرار داده است. انجمن نابینایان ایران نیز همزمان با هفته کتاب، یک بسته مطالعاتی را برای گروه‌های مختلف سنی و برگزاری مسابقه کتابخوانی، برگزاری مسابقه بین کتابخانه‌های برتر نابینا در رده‌های سنی مختلف و حضور کتابداران در مدرسه نابینایان و معرفی و ترویج فعالیت کتاب و رونمایی دایرالمعارف نابینایی و نابینایان را تدارک دیده است.
وی افزود: انجمن نویسندگان کودک و نوجوان نیز برنامه‌ای دارد با عنوان چگونه از تاریخ ایران برای کودکان و نوجوانان نویسیم. این انجمن همچنین نشست شیوه‌ها و محدودیت‌ها و جذابیت‌های فانتزی نویسی برای کودکان و نوجوانان را نیز برگزار می‌کند. انجمن قلم ایران تجلیل از ۱۰ شاعر و نویسنده پیشکسوت را در برنامه خود دارد. انجمن صنفی ویراستاران نیز کارگاه یک روزه ویرایش و درست نویسی را برگزار می‌کند. انجمن کتابفروشان جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی خوشه سلسله نشست‌های هر کتابفروشی یک خیمه مقاومت را به مناسبت اربعین شهادت سید مقاومت شهید سید حسن نصرالله و پویش ملی میز و کتاب در ایام هفته کتاب و ایام فاطمیه را در دستور کار خود قرار داده است. اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران موضوع کتابگردی و کتابفروشان را به عنوان یکی از برنامه‌های خود در هفته کتاب اعلام کرده‌اند.
دبیر سی‌ودومین دوره هفته کتاب با بیان اینکه طرح کتابگردی نیز از سوی اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران برگزار خواهد شد، گفت: انجمن فرهنگی صنفی ویراستاران نیز یک کارگاه آموزشی با موضوع ویراستاری برگزار می‌کند. به مناسب هفته کتاب، طرح فروش حضوری در سامانه بازار کتاب را خواهیم داشت؛ بنابراین ۱۸۰ هزار عنوان کتاب توسط ۳۰۰ کتابفروشی عرضه می‌شود و به ازای هر کد ملی تا یک‌میلیون تومان امکان خرید پیش‌بینی شده است. تاکنون ۱۲۰ هزار نفر از مردم، یک یا حداقل چند بار از این سامانه، کتاب خریداری کرده‌اند. ستاد هماهنگی کانون‌های مساجد طرح طرح شنبه‌های کتاب مساجد، اجرای نمایشنامه با موضوع کتاب در مساجد، برگزاری دوره آموزشی کتابداران و افتتاح کتابخانه را در هفته کتاب برگزار خواهند کرد. جهاد دانشگاهی جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی و جشنواره ملی پایان‌نامه‌های دانشجویی را برگزار خواهد کرد و همین طور برگزاری دومین دوره طرح ملی باشگاه‌های مطالعه دانشجویان ایران را به صورت استانی در دستور کار خود دارد.
رمضانی ادامه داد: انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران گرامیداشت استادان برجسته رشته کتابداری را برگزار خواهد کرد. وزارت جهاد کشاورزی نیز اختتامیه جشنواره کتاب سال کشاورزی و منابع طبیعی را خواهد داشت. مجمع ناشران دفاع مقدس طرح فرهنگی سفیر مهربان را در دستور کار دارد. دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزاری نشست عمومی با موضوع هوش مصنوعی و کتاب و بن‌سازه‌های کتاب و کتاب الکترونیک، صوتی و پادکست را برگزار می‌کند. انجمن فرهنگی ناشران بین‌الملل برگزاری نمایشگاه کتاب‌های غیر فارسی تحت عنوان نمایشگاه کتب کاربردی دانشگاهی را در دستور کار خود دارد. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان پویش کتابخوانی باغ کیانوش را که فیلم آن نیز هم اکنون در کشور در حال اکران است، برگزار خواهد کرد. برگزیدگان پویش ملی یک کتاب مهمان ما نیز معرفی خواهند شد.
وی همچنین درباره برنامه‌های مجمع ناشران انقلاب اسلامی برای سی‌ودومین هفته کتاب نیز گفت: این مجمع اختتامیه جایزه جهانی ادبیات فلسطین را برگزار خواهد کرد. همچنین نشستی را با ناشران با موضوع فلسطین و تکریم از نویسندگان پیشکسوت را نیز در دستور کار خود قرار داده است. سازمان اسناد و کتابخانه ملی کارگاه آموزشی با عنوان آشنایی با مستندسازی و کارگاه آموزشی و تخصصی مرور فرآیند را برگزار می‌کند. دانشگاه تهران پویش کتاب در روز کتاب، کتابخوانی و کتاب‌دار و انتخاب کتاب نمونه دانشگاهی را برگزار می‌کند. دانشگاه شهید بهشتی نیز مراسم تقدیر از کتابداران دانشگاه را برنامه‌ریزی کرده است. پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری از ۲۳ عنوان کتاب جدید حوزه گردشگری رونمایی خواهد کرد. ستاد اقامه نماز نیز بیست عنوان کتاب کودک را رونمایی می‌کند. سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران چهاردهمین آیین «کتاب یار» با رویکرد تکریم کتابداران سازمان را برگزار خواهد کرد. یکصد رویداد کتاب در یکصد کتابخانه نیز از دیگر برنامه‌های این سازمان است. سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس نمایشگاه‌های کتاب را در موزه‌ها و مراکز فرهنگی دفاع مقدس در ۳۱ استان برگزار می‌کند. سه اثر ملی در حوزه ادبیات دفاع مقدس نیز رونمایی می‌شوند. دفتر مجامع و تشکل‌ها و فعالیت‌های فرهنگی آیین معرفی شهرهای دوستدار کتاب و جشن یازده روستای دوستدار کتاب را هفته کتاب برگزار خواهد کرد.
طرح فروش حضوری سامانه بازار کتاب
رمضانی همچنین درباره ارائه خدمات سامانه بازار کتاب نیز اشاره کرد: طرح فروش حضوری در سامانه بازار کتاب به مناسبت هفته کتاب برگزار خواهد شد. سامانه بازار کتاب در حال حاضر ۱۸۰ هزار عنوان یکتا کتاب دارد و به صورت میانگین روزانه۳۰۰ کتابفروشی در آن فعالیت دارند. یارانه افراد در هفته کتاب نیز مجدد اختصاص پیدا می‌کند.
سی‌ودومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «خواندن برای همدلی» از بیست‌وسوم تا سی‌ام آبان (۱۴۰۳) برگزار می‌شود.
